عنوان برنامه: نشست رفع شبهه (کرونا و رنسانس)

  استاد مدعو: حجت الاسلام و المسلمین حمید شهسواری

بعضی ها عنوان زیرکانه کرونا و رنسانس مذهبی را انتخاب  می کنند و با این عنوان دو معنا در ذهن متبادر می شود: معنای اول که برداشت غلطی است کرونا سبب افول دین است و باعث بی اعتنا یی مردم به گزاره های دینی و مذهبی خواهد شد.یعنی بعد از کرونا مردم به مذهب پشت خواهند کرد.تعامل با دین نخواهند داشت . معنای دوم با مفهوم رنسانس به معنای نوزایی ، سازگاری ، نگرش جدید به آموزه های دینی اتفاق می افتاد؛ به عبارت دیگر تغییر دیدگاه مردم نسبت به امور متافیزیکی از جمله دین صورت می گیرد.معنای اولی که اشتباه است و این طور نیست که دین از صحنه زندگی مردم حذف شود و مردم به کل به دین پشت کنند همانطور که در برداشت دوم گفته شد نزد بسیاری از مردم دین از وضعیت و حالت حداکثری خودش تنزل می کنه و دیگه آن حالت اولیه که پاسخگویی به همه نیازهای بشر هست و همه موضوعات را رصد می کند و پیگیری می کند و به نتیجه می رساند را دیگر نخواهد داشت .مثل گذشته اعتقاد خیلی محکم به بخش های غیر مستند دین و مطالبی که جسته و گریخته نقل می شد معتقد نخواهند شد. حال چه باید کرد؟ آیا اشتباهی از طریق متولیان دین صورت گرفته ؟مبلغان و بیان کنندگان مسائل دینی قصور یا تقصیری در این زمینه داشتند و دارند یا صرفا تاثیر کرونا خواهد بود و کسی در این زمینه تقصیر و خطایی ندارد. جواب این که متاسفانه متولیان امر دین در تبیین کارکردهای دین برای مردم خطا کرده ومقصرند و ویروس کرونا در واقع کاشف از این قصورات و خطاهاست و مستقلا هیچ لطمه ای به دینداری مردم وارد نکرده و هیچ ضربه ای نزده و تاثیر مستقلی نداشته به هر صورت این اوضاع و شرایط باعث به وجود آمدن این شبهه شده که ویروس کرونا ثابت کرد که دین نه تنها هیچ تاثیری در زندگی مردم ندارد و نمی تواند از مشکلات آدمی گره گشایی بکند بلکه باعث تعطیلی عقل و استدلال هم شده است. چنین شبهه خیلی محکمی که می تواند ایمان بسیاری از مومنین و مذهبی ها را در جامعه مورد هدف قرار بدهد .در پاسخ به این شبهه باید به چند نکته مهم اشاره شود.

نکته اول: علیرغم تصور و انتظار بسیاری از اهالی مذهب وقرآن ، خود دین ادعای علمی بودن و ارائه راهکارهای علمی را ندارد . بلکه علامه طباطبایی در المیزان در جلد اول آن دقیقا اشاره دارد؛این کتاب صرفا برای هدایت بشر آمده و مطالب را آن مقدار که مربوط به هدایت بشر و ضلالت و سعادت و شقاوتش می شود بیان می کند نه بیشتر. ایشان داد قرآن را یک کتاب هدایتی معرفی می کند البته همین طور هم است نه یک کتاب علمی که بعضی از متدیان و مسلمانان بنیاد گرا تلاش می کنند که بگویند: قرآن به ریزترین موضوعاتی که ربطی به هدایت بشر هم ندارد اشاره کرده و مفصل پیرامون آنها سخن گفته، باید توجه داشت که دین از سنخ ایمانیات است و یک امر ایمانی است نه استدلالی.

نکته دوم: دین و گزاره هاهی دینی در زمینه حل مشکلات آدمی  و نقش آفرینی در زندگی انسان بیشتر رویکرد درونی دارند تا رویکرد بیرونی .یعنی اگر خوب در احادیث و آیات غور کنیم و بررسی کنیم به این نتیجه می رسیم که دین مدعی تقویت انسان از درون است نه از بیرون. مثل توصیه به نماز شب و نهی از غیبت و… همه اینها رویکردشان این است که از درون انسان را می سازند . کارکرد دین ،انسان سازی است.

نکته سوم: اگر مداحان و خیلی از مذهبی ها تمام حقیقت دین را در این خلاصه کردند: در شفای بیماران و پرداخت بدهی و… و تاسف بیشتر این که برای بیان این مسائل از احادیث غیر مستند ساختگی نقل می کنند ؛که ما تاثیر منفی این نگاه را به وضوح مشاهده می کنیم در کرونا میبینیم که این نوع نگاه به دین چقدر تاثیر منفی درزندگی مردم داشته ،باعث شده که یک عده دلسرد بشوند با همین شبهاتی که الان داریم راجع به همشون صحبت می کنیم مواجه بشوند . ما دین را درست نشناختیم و ….

فلذا کار ائمه این نیست که اینها را دارند نسبت می دهند گرچه موارد زیادی از شفا و کرامت و معجزه به صورت مستند به دین نسبت داده شده که البته صحیح هم هستند ولی عنایت داشته باشید که اینها کارکرد دین نیست .

اشتباه بزرگتر اینه که مواردی که ائمه به صورت نادر انجام دادند را تسری به کل دین و وظیفه و نقش ائمه بدهند.

پس با توجه به سه نکته باید متوجه شد که اشتباهات متولیان دین مردم را آزرده است نه این که از دین به کل زده شده باشند.این نشست در ایتا بارگذاری خواهد شد .